جلسه سخنرانی عبدالله کوثری در کاشان

خانه اخبار فرهنگ و هنر گزارش

دیدار با عبدالله کوثری در کاشان

۰۳ آذر ۱۴۰۲



کتابخوان‌هایی که شیفته رمان‌ها و تالیف‌های مشهور خارجی هستند با نام عبدالله کوثری آشنایند. مردی از تبار مترجمان شناخته شدۀ نیم قرن اخیر که صبح پنج شنبه به همت موسسه “پالیز فرهنگ و فرزانگی”، در آمفی تئاتر سرای عامری‌های کاشان و در محفلی فرهنگی به سخنرانی پرداخت.

به گزارش کاشان آنلاین، کوثری در ابتدا و پیش از شروع برنامه که به‌نوعی ارجداشت وی نیز محسوب می‌شد، در گفت وگویی مختصر از زیبایی‌های کالبدی کاشان گفت که به زعم او این شهر هنوز در گرداب برج ها و مجتمع های ۳۰، ۴۰ طبقه گرفتار نشده است.

مرد نامدار ترجمه ایران در ابتدای سخنانش در بیان تاریخچه ترجمه در ایران گفت: نهضت ترجمه در ایران ابتدا در قرون سوم و چهارم اسلامی و دوره خلفای عباسی رخ داد که فلسفه یونان به عربی ترجمه شد و می‎شود گفت پیشگامان ترجمه در این دوره ایرانی بودند و سپس در قرن چهارم با ترجمه متون دیگری، ترجمه به نوعی باعث رشد و پی بردن به ارزش‌های زبان ما نیز شد و سپس در ادوار بعدی رودکی و کسایی و ناصرخسرو آمدند و باعث ارتقای زبان فارسی شدند و بعد کاخ عظیم شاهنامه توسط فردوسی برپا شد.

به بیان کوثری، در دوره ناصری عصر دوم ترجمه در ایران پا گرفت و سه مجموعه شامل «دارالفنون، دارالترجمه دربار که توسط محمدحسن خان اعتضادالسلطنه مدیریت می‌شد و کانون تبعیدیان در اروپا و عثمانی» پیشگام ترجمه در آن عصر بودند و در این دوره است که محمدطاهر میرزا قاجار، کنت مونت کریستو را ترجمه می کند.

کوثری در ادامه در بیان ویژگی مهم ترجمه گفت: ترجمه، رشد و آگاهی و ارتباط فرهنگ ها و تمدن ها را باعث می شود و به نوعی “مصاف دو زبان” است و با انتقال مفاهیمی از مبدا، کشفیات جدیدی از لغات و دانسته های نو از فلسفه و جامعه شناسی و اقتصاد به جامعۀ مقصد وارد می شود.

مرد نامدار ترجمه ایران ادامه داد: واژه سازی یکی از کارکردهای ترجمه است چنانچه مرحوم کسروی در دهه ۲۰ یا استاد آشوری در در دهه ۴۰ در این وادی فعال بودند و مثلا مرحوم کسروی کلماتی مانند خوراک و غذا را به جای ” اطعمه ” وارد فرهنگ لغت فارسی کرد.

وی در ادامه با اشاره به اینکه تاریخ بلعمی به عنوان ترجمه تاریخ طبری اثر گرانسنگی است یادآور شد: تاریخ بیهقی تنها شرح تاریخ نیست و علاوه بر تاریخ، بیان روایت نیز هست و مثلا بر دارکردن حسنک وزیر را به شکل روایت تصویرسازی می کند و صدالبته یکی از کارکردهای ترجمه همین است.

کوثری با تمجید از نقش بزرگان و مفاخری مانند فروغی، نفیسی، بهار، تقی‌زاده و حکمت که در عصر مشروطه یا پس از آن نقش موثری در رشد فرهنگی ایران داشتند یادآور شد: مرحوم حکمت کسی است که طلوع دانشگاه در عصر رضاشاه مدیون اوست حال آنکه در دهه ۴۰ نویسنده ای مثل آل‌احمد به امثال او و بزرگان ارجمندی مانند یارشاطر و ناتل‌خانلری توهین و اهانت می کرد اما نسل ما که آن سالها جوان بودیم بعدها دریافتیم چقدر در همراهی با آن کم لطفی ها به خطا رفته‌ایم.

مرد نامدار ترجمه ایران ادامه داد: در طول دهه ها و سالهای اخیر انتشارات زیادی از من خواستند “ایلیاد و ادیسه” را مجدد ترجمه کنم اما پاسخم این بود ترجمه عالی مرحوم سعید نفیسی بر این رمان کفایت می کند و نیازی به ترجمه مجدد نیست.

کوثری در ادامه از دهه ۴۰ به عنوان دوران شکوفایی و فضای مناسب ترجمه یاد کرد و افزود: یادم هست در آن دوره، دبیرستان ما نزدیک مخبرالدوله بود و من همیشه از کتابفروشی‌های آن محدوده کتابهای جدیدی از مترجمان شاخصی ماند نجفی، دریابندری و سیدحسینی تهیه می کردم و این در حقیقت برای ما نعمت بود.

وی در بیان ویژگی های یک مترجم نیز گفت: مترجم باید کتابخوان و شیفته و اهل مطالعه باشد و بدون فهم و علاقه به کتاب، صرفا عامل برگردان کتاب است و در حقیقت مترجم باید چیزی به زبان اضافه کند.

+ نوشته شده در جمعه سوم آذر ۱۴۰۲ ساعت 13:26 توسط علیرضا پهلوانی  |